Katedra Socjologii Prawa

Profesor w Katedrze Socjologii Prawa UJ

Adres e-mail
mateusz.stepien@uj.edu.pl

Dyżur

środa, godz. 18:45 - 19:45, sala 214, ul. Bracka 12

• ekspert NCN (2014-2017)
• członek Law & Society Associations, Emprical Legal Studies Association, PAN - Komisja Nauk Prawnych (Oddział Krakowski)
• recenzent, m.in., w: International Journal for the Semiotics of Law, Oñati Socio-Legal Series, Sortuz, Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny

• Power distance in courtrooms. Theoretical and emprical study (NCN OPUS)
• Judicial empathy as a challange. A case of Polish judges (NCN OPUS)
• Theory of legislative placebo (NCN OPUS)
• The effectiveness of law in solving wicked problems. A case study of anti-smog policies in Lesser Poland (SONATA BIS)
• Marriage, pluralism and human rights in Europe (Priority Research Area ‘Heritage’, Strategic Programme Excellence Initiative, Jagiellonian University)

• Socjologia prawa (wykład)
• Wprowadzenie do islamskiej i chińskiej kultury prawnej (wykład)
• Procesy psycho-społeczne na sali sądowej (konwersatorium)
• Seminarium magisterskie

• empiryczne studia nad prawem
• psycho-społeczne procesy na sali sądowej
• podejmowanie decyzji prawnych
• aksjologia prawa
• chińska kultura prawa

1. Władza polityczna w klasycznej filozofii konfucjańskiej i taoistycznej a współczesne przemiany w Chinach, Problemy Społeczne i Ekonomiczne 2005, nr 2, ss. 82–103.
2. Konfucjański porządek normatywny. Pomiędzy strukturą a communitas, (w:) Prawo – Społeczeństwo – Władza – Polityka, J. Czapska, T. Biernat, M. Stępień i inni (red.), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2006, ss. 377–388.
3. An Introduction to Law and Social Theory, (red.) R. Banakar, M. Travers (recenzja), Studia Socjologiczne 2007, nr 2, ss. 213–219.
4. Wspólnotowa polityka środowiskowa w perspektywie różnych modeli demokracji i regulacji, (w:) Kształtowanie się nowego ładu międzynarodowego, A. Chodubski i inni (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdynia 2007, ss. 89–101.
5. Responsywna administracja publiczna, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2008.
6. Wspólnotowa polityka środowiskowa, Prawo Europejskie w praktyce 2008, nr 6 (48), ss. 83–90.
7. Communitas i struktura u Victora Turnera. Kilka uwag o funkcjonalnych aspektach prawa, (w:) System prawny a porządek prawny, O. Bogucki, S. Czepita (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2008, ss. 285–296.
8. Kultura u prymatów innych niż ludzie jako wyzwanie dla nauk społecznych, Studia Socjologiczne 2008, nr 4 (191), ss. 43–66.
9. Zawody prawnicze w Japonii. Zarys problematyki, (w:) Japonia w oczach Polaków. cz. 2, J. Włodarski, K. Zaidler (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2009, ss. 283–298.
10. Dobre prawo a mechanizmy demokracji liberalnej – zarys problematyki, (w:) Dobre prawo, Złe prawo, P. Mochnaczewski, A. Kociołek–Pęksa (red.), Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zarządzania i Prawa im. Heleny Chodkowskiej, Warszawa 2009, ss. 186–200.
11. The Conditions for Optimalisational Use of Legal Consciousness Reaserches, (wspólnie z Anną Okrasą), Archivum Juridicum Cracoviense 2009, nr. XLII, ss. 165–178.
12. Prawa człowieka na tle konfucjańskiego modelu interpretacji świata. Zarys problematyki, (w:) Wartości Azjatyckie. Polityka i prawa człowieka, J. Marszałek–Kawa (red.), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2010, ss. 329–351.
13. Droga przemiany „duszy sędziowskiej". Ku aretycznej koncepcji orzekania sądowego?, (w:) Dyskrecjonalność w prawie, W. Staśkiewicz, T. Stawecki (red.), LexisNexis, Warszawa 2010, ss. 275–289.
14. Legitymizacja prawa w różnych modelach demokracji, (w:) Prawowitość czy zgodność z prawem. Legitymizacja władzy w państwach demokratycznych, A. Preisner (red.), Beta–druk, Wrocław 2010, ss. 31–43.
15. The Question of Non Human Primates Morality, (w:) Studies in the Philosophy of Law. Law and Biology, J. Stelmach, B. Brożek, M. Soniewicka (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010, ss. 135–154.
16. Prawo wobec kryzysu demokracji liberalnej, (w:) Normalność i kryzys. Jedność czy różnorodność, J. Oniszczuk (red.), Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej, Warszawa 2010, ss. 495–510.
17. Konfucjański przewodnik samodojrzewania, (w:) Chiny w oczach Polaków, J. Włodarski, K. Zaidler, M. Burdeelski (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2010, ss. 399–414.
18. Deklaracja Bangkocka – czyli azjatycki głos w sprawie praw człowieka, Annales UMCS, 2010, vol XVII, 1, ss. 23–31.
19. Kultura małp (wspólnie z Tomaszem Borejzą), Polityka 2010 nr. 7.
20. Etyka makaka (wspólnie z Tomaszem Borejzą), Polityka 2010 nr. 22.
21. W Polsce szefowie trzymają ludzi na dystans (wspólnie z Elą Waligórą), Personel Plus 2010/11, ss. 46-52.
22. Reforma zawodów prawniczych w Japonii, (w:) Etyka Prawnicza. Stanowiska i perspektywy 2, H. Izdebski, P. Skuczyński (red.) , LexisNexis, Warszawa 2011, ss. 21–30.
23. Podstawowe cechy modelu nauczania etyki zawodowej straży miejskiej, (w:) Wbrew stereotypom – normatywny i społeczny wizerunek Straży Miejskiej w Polsce, J. Czapska, M. Szafrańska (red.), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2011, ss. 171–184.
24. Menedżer ważniejszy niż procedura (współautorstwo), Personel Plus 2011/2, ss. 61-64.
25. „Fabryka świata” uczy cierpliwości (współautorstwo), Personel Plus 2011/7, ss. 74-77.
26. Podtrzymywanie porządku i rozwiązywanie konfliktów u prymatów innych niż człowiek, Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej 2011, nr 2, ss. 76–91.
27. XIX–wieczne początki dyskursu uprawnień (rights) w Chinach, (w:) Kulturowe uwarunkowania współczesnej Azji, J. Marszałek–Kawa, R. Gawłowski (red.), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2011, ss. 102–115.
28. Confucianism 2.0, (w:) Is the 21st Century the Age of Asia?, J. Marszałek–Kawa (red.), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2012, pp. 20–41.
29. Konfucjanizm 2.0, (w:) Kulturowe i edukacyjne problemy rozwoju współczesnej Azji, Marszałek–Kawa (red.), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2012, ss. 8–29.
30. The Relationships Between Law and Magic. Preliminary Remarks (współautorstwo z M. Pękalą), (w:) Towards An Anthropology of The Legal Field. Critiques and Case Studies, T. Ledvinka i inni (red.), Praha 2012, ss. 24–34.
31. Metafizyka prawa czy nowy program badawczy w studiach nad kodyfikacjami cesarskiego prawa chińskiego? Artykuł recenzyjny książki Jiang Yonglin, The Mandate of Heaven and The Great Ming Code (współautorstwo z M. Zajęckim), Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej 2012, nr 2, ss. 92–100.
32. Czy szkoła legistów opowiadała się za rządami prawa?, (w:) Konwergencja czy dywergencja kultur i systemów prawnych?, O. Nawrot i inni (red.), C. H. Beck, Warszawa 2012, ss. 307–315.
33. Jak badać wiele obiektywności? Przyczynek do dyskusji nad metodologią prawno–porównawczych badań orzecznictwa (współautorstwo z L. Rodak), (w:) Konwergencja czy dywergencja kultur i systemów prawnych?, O. Nawrot i inni (red.), C. H. Beck, Warszawa 2012, ss. 247–280.
34. Konceptualizacja pojęcia państwa we wczesnych pismach konfucjańskich. Uwagi na marginesie pracy Józefa Pawłowskiego „Państwo" we wczesnej filozofii konfucjańskiej (współautorstwo z M. Zajęckim), Przegląd Orientalistyczny 2012, nr. 3–4, ss. 207–217.
35. Kulturowo zdeterminowane „style poznania" a prawa człowieka. Przypadek Państwa Środka, (w:) Teoria Prawa. Między nowoczesnością a ponowoczesnością, A. Samonek (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012, ss. 53–62.
36. Podstawy aksjologiczne rządów (przez) prawa w Chińskiej Republice Ludowej po 1978 roku (współautorstwo z M. Zajęckim), (w:) Azjatyckie strategie polityki międzynarodowej i regionalnej, A. Marszałek–Kawa, S. Gardocki (red.), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2013, ss. 99–112.
37. The Three Stages of Judges' Self–Development, (w:) Virtue, Law, and Justice, A. Amaya, Hock Lai Ho (red.), Hart Publishing, Oxford 2013, ss. 137–154.
38. Neutralization of Values in Law in the Face of Political Value Dynamics. A Case of Using Law as Placebo, (w:) Neutralization of Values in Law, K. Pałecki (red.), Wolters Kluwer, Warszawa 2013, ss. 78–115.
39. Leksykon socjologii prawa (red.) (wspólnie z A. Kociołek–Pęksą), Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2013.
40. Chińska kultura prawna, (w:) Leksykon socjologii prawa, A. Kociołek–Pęksa, M. Stępień (red.), Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2013, ss. 26–34.
41. Kultura prawna, (w:) Leksykon socjologii prawa, A. Kociołek–Pęksa, M. Stępień (red.), Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2013, ss. 120–124.
42. Islamska kultura prawna, (w:) Leksykon socjologii prawa, A. Kociołek–Pęksa, M. Stępień (red.), Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2013, ss. 92–100.
43. Prawo a magia (wspólnie z M. Pękalą), (w:) Leksykon socjologii prawa, A. Kociołek–Pęksa, M. Stępień (red.), Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2013, ss. 273–277.
44. Prawo jako placebo, (w:) Leksykon socjologii prawa, A. Kociołek–Pęksa, M. Stępień (red.), Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2013, ss. 286–290.
45. Lekcje otrzymane w Jerozolimie i Atenach. Wskazówki Hannah Arendt dla etyki prawniczej, (w:) Etyka prawnicza. Stanowiska i perspektywy 3, H. Izdebski, P. Skuczyński (red.), LexisNexis, Warszawa 2013, ss. 50–63.
46. Spór konfucjanistów z legistami. Wokół chińskiej kultury prawnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2013.
47. The Relationship Between Human Nature and Human Rights. The Confucian Example, (w:) Human Rights and Human Nature, (red.) M. Albers, T. Hoffman, J. Reinhard, Springer, Berlin 2014, ss. 79–94.
48. Wielowymiarowość prawa (red.) J. Czapska, M. Dudek, M. Stępień, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014.
49. Bronisława Malinowskiego potyczki z prawem (prymitywnym) (w:) Wielowymiarowość prawa, (red.) J. Czapska, M. Dudek, M. Stępień, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014, ss. 403-426.
50. Komunistyczna, czy Konfucjańska Partia Chin? Krytyka zbyt łatwych wyjaśnień (współautorstwo z Maurycym Zajęckim), (w:) Globalna potęga Chin. Czynniki i perspektywy, (red.) J. Marszałek-Kawa, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014, ss. 59-76.
51. Recepcja instytucji zachodnich jako realizacja drogi przodków – analiza Edyktu o imitowaniu konstytucjonalizmu z 1906 r., Gdańskie Studia Azji Wschodniej, 2014, Zeszyt 6, ss. 18-33.
52. Socjologiczna perspektywa badań uzasadnień sądowych, (w:) Uzasadnienia decyzji stosowania prawa, (red.) I. Rzucidło-Grochowska, M. Grochowski, Wolters Kluwer, Warszawa 2015, ss. 481-499.
53. Poznawania praw obcych jako źródło refleksyjności prawa, (w:) Refleksyjność w prawie. Konteksty i zastosowania, (red.) K. Kaleta, P. Skuczyński, WUW, Warszawa 2015, ss. 287-307.
54. Aksjologiczny wymiar prawa (red.) M. Dudek, M. Stępień, Nomos, Kraków 2015.
55. Konfucjańska teza o prymitywizmie aksjologicznym prawa, (w:) Aksjologiczny wymiar prawa, (red.) M. Dudek, M. Stępień, Nomos, Kraków 2015, ss. 161-184.
56. Idea solidarności w perspektywie przemian państwa, (w:) Idee solidaryzmu we współczesnym prawie konstytucyjnym. Doświadczenia polskie i międzynarodowe, (red.) A. Łabno, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2015, ss. 9-30.
57. Chińskie marzenie o konstytucjonalizmie, WUJ, Kraków 2015.
58. Kręte drogi konfucjańskiego konstytucjonalizmu. Jiang Qing i jego idea instytucjonalnej drogi władcy (Wangdao) (wspólnie z Maurycym Zajęckim), (w:) Cywilizacje współczesnej Azji. Prawo - Wartości - Kultura, (red.) J. Marszałek Kawa, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2015, ss. 85-109.
59. Epistemiczne problemy interpretacji procesów kopiowania praw obcych w Chinach, (w:) Kultury Wschodu w świecie procesów globalizacyjnych, (red.) P. Mróz, M. Ruchel, A. I. Wójcik, Wydawnictwo LIBRON, Kraków 2015, ss. 141-169.
60. Podróż w poszukiwaniu wiedzy. Szkic o Misji Iwakury Tomomi, Gdańskie Studia Azji Wschodniej » 2016 » Zeszyt 9, ss. 15-26.
61. Bai Tongdonga koncepcja konfucjańskiej merytokracji, (w:) Społeczeństwo i prawo w państwo azjatyckich, (red.) J. Marszałek-kawa, M. Bidziński, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2016, ss. 126-143.
62. Conceptualizations of Constitutionalism in Recent China’s Debates: Preliminary Typologies, (w:) China - Central and Eastern Europe Cross-cultural Dialogue: Society, Business and Education in Transition, (red.) J. Wardęga, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2016, ss. 155-163.
63. Bronislaw Malinowski’s Concept of Law (red.), Springer, Dordrecht 2016.
64. Malinowski’s Multidimensional Conception of Law: Beyond Common Misunderstandings, (w:) Bronislaw Malinowski’s Concept of Law, (red.) M. Stępień, Springer, Dordrecht 2016, ss 39-54.
65. Zasadnicze wątki konfucjańskiej refleksji nad prawem, Principia, 2016, LXIII, ss. 225-249
66. Sposoby rozumienia “kultury” przez prymatologów, Studia Socjologiczne, 2017, 2(225), 23-44.
67. “Konfucjańska merytokracja”: filozoficzne postawy, instytucjonalne rozwinięcia oraz wizje na przyszłość, (w:) Azjatyckie pogranicza kultury i polityki, (red.) J. Marszałek-Kawa, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2017, ss. 140-168.
68. Sprawności prawne - pomiędzy “umysłem” a “działaniem”: ku ekologicznemu ujęciu świadomości prawnej, (w:) Świadomościowy wymiar prawa, (red.) M. Dudek Michał, K. Struzińska, Nomos, Kraków 2017, ss. 85-110.
69. Administrative Discretion in the Light of Theory of Representative Bureaucracy, (w:) Discretionary Power of Public Administration: Its Scope and Control, (red.) L. Leszczyński, A. Szot, Peter Lang, Frankfurt am Main 2017, ss. 37-49.
70. Prawo islamskie - zbiór treści czy wehikuł? Modelowe podejście do dylematów poznawania Objawienia w islamie, (w:) Islam w międzynarodowej i krajowej przestrzeni prawnej, (red.) P. Czubik, K. Magoń, Stowarzyszenie Ryza, Kraków 2017, ss. 118-127.
71. Janusowy charakter partycypacji w decydowaniu administracyjnym, (w:) Partycypacja w postępowaniu administracyjnym: w kierunku uspołecznienia interesu prawnego, (red.) Z. Kmieciak, Wolters Kluwer, Warszawa 2017, ss. 247-267.
72. Legal Fictions, (w:) Law and Literature. Dreams & Drums, (red.) A. Kilian, NGBK, Berlin 2018, ss. 172-175.
73. Jerome Frank, Arche, Sopot 2018.
74. Konstytucjonalizm konfucjański jako wyzwanie, (w:) Prawo azjatyckie z perspektywy europejskiej, (red.) M. Stępień, R. Łukasiewicz, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2018.
75. Czy sala sądowa coś komunikuje? Wokół koncepcji „znaczeń ukształtowanego środowiska” Amosa Rapoporta, (w:) Przestrzenny wymiar prawa, (red.) M. Dudek, M. Wróbel, P. Ekchard, Nomos, Kraków 2018, ss. 81-102.
76. Symbolika architektury sądowej. Przypadek Constitutiional Hill, (w:) Local Government, Architecture, Works of Art, Law, (eds.) P. Dobosz i inni, Studio Cubus, Kraków 2018, ss. 67-79.
77. Say it with Images: Drawing on Jerome Frank’s Ideas on Judicial Decision Making, International Journal for the Semiotics of Law, 2019, Volume 32, Issue 2, pp. 321–334.
78. “I (can) see myself... But what for?” On Live Camera Feeds in Courtrooms (from the Perspective of Witnesses) (współautorstwo z M. Dudkiem), International Journal for the Semiotics of Law, 2019, vol. 32, pp. 1-20.
79. Power Distance between Judges and Witnesses and Judicial Innovations. Preliminary Innovation Ideas from Theoretical and Empirical Research (współautorstwo z M. Dudkiem), Oñati Socio-Legal Series, 2019, 10(4), pp. 686–716.
80. Using Case Studies for Research on Judicial Opinions : Some Preliminary Insights, Law and Method, 2019, November, pp. 1–19.
81. On the Need to Study Processes of Taking Minutes from Case Hearings: Contribution to and Call for Future Research. International Journal for the Semiotics of Law, 2021, vol. 34, pp. 421–446.
82. Toward The Three–Level Power Distance Concept: Expanding Geert Hofstede’s Power Distance Beyond Cross–Cultural Context, Studia Socjologiczne, 2021, vol. 240, pp. 61-87.
83. The Courtroom as a Built Environment: On the Usefulness of Amos Rapoport’s Theoretical Framework (współautorstwo z M. Dudkiem), Oñati Socio-Legal Series, 2021, 11(6(S), pp. S228-S253.
84. Courtroom Power Distance Dynamics (współautorstwo z M. Dudkiem), Springer, Cham 2021.
85. On The Relationship Between Judicial Empathy And The Integrity Of Judges, Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, 2021, t. 13, nr 3, ss. 98-113.
86. „Mikrofizyka” ochrony praw pokrzywdzonych. O przyznaniu wagi drobnym rzeczom, (w:) Pokrzywdzony jako uczestnik postępowań represyjnych: czwarty wierzchołek trójkąta?, (red.) P. Czarnecki, A. Światłowski, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2021, ss. 15-41.
87. Czy rzeczywiście sprawa Qi Yuling v. Chen Xiaoqi stanowi odpowiednik sprawy Marbury v. Madison? (w:) Nowy Konstytucjonalizm: Polityczność, Tożsamość, Sfera Publiczna, (red.) A. Czarnota, M. Paździora, M. Stambulski, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2021, ss. 371–394.
88. Zainteresowanie Innym i jego prawem w Cywilizacji Zachodniej, (w:) Wielokulturowość, (red.) B. Szlachta, Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum, Kraków 2022, ss. 33–54.
89. Law and Culture. Reconceptualization and Case Studies (eds.) (razem z J. Klaklą), Springer, Cham 2022.
90. Exploring New Avenues for Studying the Legal Culture: Drawing on Homi Bhabha’s Theorization of “Culture”, (in:) Law and Culture. Reconceptualization and Case Studies, (eds.) Stępień, M., Klakla, Springer, Cham 2022, pp. 9-33.
91. Introduction. Drawing on the Legacy of Founding Fathers (współautorstwo z J. Klaklą), (in:) Law and Culture. Reconceptualization and Case Studies (eds.) Stępień, M., Klakla, Springer, Cham 2022, pp. 3-8.
92. Empatyczne słuchanie konstytucyjne. W poszukiwaniu nowych perspektyw metodologicznych, Przegląd Konstytucyjny, 2022, vol. 3., ss. 75–94.
93. Uśmiech sędziowski – pomocne i niebezpieczne narzędzie, Krytyka Prawa, 2022, nr 4.
94. Potyczki z pojęciem „kultury prawnej”, Państwo i Prawo, 2023, vol. 11, ss. 20-41.
95. Prawo i muzyka w myśli Jerome'a Franka, (w:) Aktualne wyzwania w ochronie dziedzictwa kulturowego i naturalnego, (red.) P. Dobosz i inni, WUJ, Kraków 2023.
96. Exploring the Intersection of Law, Culture, and Biology: Tensions and Unfulfilled Potential in Malinowski’s Legal Thought, (in:) Bronisław Malinowski and His Legacy in Contemporary Social Sciences and Humanities. On the Centenary of Argonauts of the Western Pacific, (eds.) G. Kubica, D. Brzeziński, Routledge, London 2024, pp. 189-200.
97. Relationships Rights and Legal Pluralism. The Inadequacy of Marriage Laws in Europe (eds.) (razem z A. Juzaszek), Routledge, London 2024.
98. Value-centered Approach to the Plurality of Types of Intimate Relationships, (in:) Relationships Rights and Legal PluralismThe Inadequacy of Marriage Laws in Europe (eds.) M. Stępień, A. Juzaszek, Routledge, London 2024.
99. Rethinking the Concept of the Effectiveness of Law: Glimpse into Lessons from New Public Design (w:) Dyskretny urok teorii. Księga jubileuszowa Profesora Tadeusza Biernata, (red.) K. Biernat, M. Pieniążek, Oficyna Wydwnicza AFM, Kraków 2024, pp. 262-271.
100. Zarys koncepcji placebo legislacyjnego, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2024.