Katedra Socjologii Prawa

Dr Michalina Szafrańska
michalina.szafranska@uj.edu.pl

Mgr Anna Wojcieszczak
anna.wojcieszczak@doctoral.uj.edu.pl

Zajęcia polegają na przekazaniu teoretycznej wiedzy dotyczącej mediacji wraz z praktycznym jej zastosowaniem. Uczestnicy zajęć będą samodzielnie uczyć się praktycznych umiejętności poprzez wykonywanie ćwiczeń w czasie zajęć m.in. ćwiczenie aktywnego słuchania, poprawnej komunikacji, monologu mediatora, zadawania pytań i autoprezentacji. Program zajęć obejmuje podstawową wiedzę z zakresu mediacji oraz pełną procedurę postępowania mediacyjnego.

W Stanach Zjednoczonych, Kanadzie a także w większości państw Europy mediacja staje się konkurencyjną alternatywą dla postępowania sądowego we wszystkich dziedzinach prawa. Polskie prawo umożliwia stosowanie tej metody od kilkunastu lat. Student Wydziału Prawa i Administracji powinien posiadać wiedzę na temat tej metody rozwiązywania konfliktów, a także przynajmniej znać podstawowe techniki stosowania mediacji. Zdobywanie wiedzy na temat alternatywnych metod rozwiązywania konfliktów powinno zainspirować Studenta do kreatywnej pracy naukowej i zawodowej.

Warsztaty maja na celu pomóc Studentom w osiągnięciu podstawowych kompetencji mediatora, jakimi są teoretyczna wiedza na temat mediacji oraz przede wszystkim praktyczne umiejętności komunikowania się ze stronami, negocjowania oraz przeprowadzenia stron postępowania prawidłowo przez wszystkie etapy mediacji.

1. Przybliżenie podstawowych pojęć i regulacji normatywnych związanych z postępowaniem mediacyjnym, a także jej kluczowych założeń.

2. Mediacja a inne rodzaje ADR.

a. Arbitraż

b. Med.- arb i arb- med.

c. Koncyliacja

3. Naczelne zasady mediacji oraz zasady obowiązujące mediatora. (Kodeks Etyki Mediatora).

4. „Monolog mediatora"- treść i znaczenie.

5. Rodzaje konfliktów, ich rozpoznanie i analiza.

a. Wartości

b. Strukturalny

c. Danych

d. Relacji

e. Struktura konfliktu.

6. Zapoznanie z kolejnymi etapami postępowania mediacyjnego (prowadzenie symulacji mediacji przez Studentów).

a. Sesja otwierająca

b. Prezentacja stanowisk

c. Wentylacja

d. Wyjaśnienie

e. Rozmowy indywidualne

f. Sesja negocjacyjna

g. Spisanie ugody

h. Podsumowanie

7. Parafraza- podstawowe narzędzie mediatora.

8. Techniki ułatwiające współpracę uczestników postępowania.

a. Kontrola komunikacji między stronami.

b. Negocjacje oparte na stanowiskach a negocjacje oparte na interesach.

9. Techniki na impas.

10. Przybliżenie zalet i wad mediacji w poszczególnych postępowaniach mediacyjnych (cywilnym, karnym, rodzinnym, w sprawach z nieletnimi).

11. Rozwinięcie zdolności komunikowania się, kreatywnego rozwiązywania konfliktów i merytorycznej dyskusji.

Zaliczenie bez oceny. Warunkiem zaliczenia warsztatów będzie obecność Studenta na zajęciach, jego aktywność podczas nich, a także trzy zadania praktyczne. Zaliczenie zadań praktycznych będzie odbywało się podczas zajęć poprzez symulacje negocjacji i mediacji.

Literatura podstawowa: 

1. Gmurzyńska E., Morek R., Mediacje. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2018
2. Kalisz A., Zienkiewicz A., Mediacja sądowa i pozasądowa. Zarys wykładu, Wolters Kluwer, Warszawa 2014
3. Moore Ch. W., Mediacje - praktyczne strategie rozwiązywania konfliktów, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2012 
4. Płeszka K., Czapska J., Araszkiewicz M., Pękala M. Mediacja. Teoria, normy, praktyka, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2017

Literatura uzupełniająca:

1. Czapska J., Szeląg-Dylewski M., Mediacja w prawie, WUJ, Kraków 2014
2. Deutsch M., Coleman P.T. (red.), Rozwiązywanie konfliktów. Teoria i praktyka, WUJ, Kraków 2005
3. Gmurzyńska E., Rola prawników w alternatywnych metodach rozwiązywania sporów, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2014 
4. Kruk E., Spasowska H., Mediacja – wybór źródeł, wzory dokumentów i pism, statystyki, bibliografia, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2008
5. Morreale S.P., Spitzberg B.H., Barge J.K., Komunikacja miedzy ludźmi. Motywacja , wiedza i umiejętności, Warszawa 2007
6. Nrodhelle G., Mediacja – sztuka rozwiązywania konfliktów, Wydawnistwo FISO, Gdańsk 2010
7. Tabernacka M., Negocjacje i mediacje w sferze publicznej, Wolters Kluwer, Warszawa 2009
8. Wilmot W.W., Hocker, J.L, Konflikty między ludźmi, PWN, Warszawa 2011