Katedra Socjologii Prawa

Dr Michał Dudek
michal.dudek@uj.edu.pl

Mgr Katarzyna Rużyczka
katarzyna.ruzyczka@doctoral.uj.edu.pl

Mgr Anna Juzaszek
anna.drwal@uj.edu.pl

Mgr Bartlomiej Bodziński-Guzik
b.bodzinski-guzik@doctoral.uj.edu.pl

Mgr Gabriela Kubala
gabriela.g.kubala@gmail.com

Ćwiczenia mają formę interaktywną (dyskusje wokół przesyłanych przez prowadzącego materiałów, prace w podgrupach, studia przypadków, opracowywanie własnych wstępnych projektów przez studentów/ki), są ściśle powiązane z wykładami i rozwijają treści wykładowe. Przykładowo, przy wykładzie o kulturze prawnej na ćwiczeniach dyskusja nad oddziaływaniem popkulturowych (film, serial, paradokument) przedstawień prawa na samo prawo i społeczeństwo; przy temacie komunikowania prawa na ćwiczeniach prezentacja przygotowywanych propozycji wizualizacji prawa oraz dyskusja nad nimi; przy temacie procesów decyzyjnych sędziów na ćwiczeniach debata zwolenników i przeciwników orzekania formalno-pozytywistycznego; czy przy temacie skuteczności prawa na ćwiczeniach dyskusja nad wybranymi przykładami technologii przymuszających do działań zgodnych z prawem (zgodnie z poniższym ramowym programem ćwiczeń).

Ćwiczenia dla studium stacjonarnego w semestrze letnim 2022/2023:

Mgr Gabriela Kubala: poniedziałki, 16:45-18:15, Krupnicza 33a, sala 109.

Mgr Anna Juzaszek: wtorki, 10:30-12:00, Krupnicza 33a, sala 209.

Dr Michał Dudek: środy, 11:30-13:00, Olszewskiego 2, sala 315.

Dr Michał Dudek: środy, 13:15-14:45, Olszewskiego 2, sala 317.

Ćwiczenia dla studium niestacjonarnego w semestrze letnim 2022/2023:

Mgr Katarzyna Rużyczka: soboty zjazdowe Prawa, 14:00-16:15, Olszewskiego 2, sala 223.

Mgr Bartłomiej Bodziński-Guzik: soboty zjazdowe Prawa, 16:30-18:45, Olszewskiego 2, sala 223.

Rozpoczęcie zajęć (ćwiczenia) dla studium stacjonarnego: 27/28 II/1 III 2023 (*** rozpoczęcie wykładów dla studium stacjonarnego: 1 III 2023)

Rozpoczęcie zajęć (wykłady+ćwiczenia) dla studium niestacjonarnego: 11 III 2023.

1. Miejsce i zadania socjologii prawa na tle innych nauk prawnych - aplikowanie podstaw myślenia systemowego do wybranych przykładów problemów społeczno-prawnych.

Materiał dla studentów: Rick Ross, Pięć razy „dlaczego?” (w:) Peter M. Senge, Art Kleiner, Charlotte Roberts, Richard B. Ross, Bryan J. Smith, Piąta dyscyplina. Materiały dla praktyka: Jak budować organizację uczącą się, wyd. II, przeł. G. Łuczkiewicz, Wolters Kluwer, Kraków 2008, s. 136-140.

2. Wielość systemów normatywnych i funkcje prawa - dyskusja nad konkretnymi sposobami rozwiązania wybranego kazusu konfliktu prawa z pozaprawnymi normami społecznymi.

Materiał dla studentów: Magdalena Grzyb, Przestępstwa motywowane kulturowo. Aspekty kryminologiczne i prawnokarne. Reakcja krajów zachodnich na szkodliwe praktyki kulturowe, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2016, fragmenty.

3. Kultura prawna - dyskusja nad oddziaływaniem popkulturowych (film, serial, paradokument) przedstawień prawa na samo prawo i społeczeństwo.

Materiał dla studentów: Jarosław Kuisz, Od „prawa i literatury” do „prawa i filmu”? Uwagi o możliwości badań nad historią audiowizualnej kultury prawnej (w:) Jarosław Kuisz i Marek Wąsowicz (red.), Prawo i literatura: Antologia, SCHOLAR, Warszawa 2019, s. 15-36.

4. Aksjologia tworzenia prawa - analiza wybranych fragmentów kilku uzasadnień projektów nowelizacji polskiego Kodeksu karnego.

Materiał dla studentów: fragmenty projektów nowelizacji polskiego k.k. z VI kadencji Sejmu RP (Druki Sejmowe nr 2115, 1394, 2249, 1465, 1276).

5. Partycypacja publiczna w tworzeniu regulacji przez administrację publiczną - ocena możliwości wykorzystania konkretnych narzędzi partycypacyjnej administracji publicznej do konkretnego problemu decyzyjnego instytucji publicznej.

Materiał dla studentów: Mateusz Stępień, Responsywna administracja publiczna, Adam Marszałek, Toruń 2008, s. 120-150.

6. Komunikowanie prawa - prezentacja przygotowywanych propozycji wizualizacji prawa oraz dyskusja nad nimi.

Materiał dla studentów: Michał Dudek, „Nie samymi §łowami prawo żyje" – o prawie i wizualności (w:) Ewa Średnicka (red.), Wzajemne relacje prawa i kultury, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2015, s. 37-71 + (w osobnym pliku) pełnokolorowe ilustracje.

7. Świadomość prawa i postawy wobec prawa - dyskusja nad dominującą postawą wobec prawa wśród Polaków w świetle wybranych badań empirycznych.

Materiał dla studentów: Jacek Kurczewski, Prawem i lewem. Kultura prawna społeczeństwa polskiego po komunizmie, „Studia Socjologiczne” 2007, nr 2, s. 33-60.

8. Psychospołeczne zjawiska na sali sądowej - dyskusja nad fizykalną/materialną czy architektoniczną stroną sądów i sal sądowych oraz jej społecznym oddziaływaniem.

Materiał dla studentów: Mateusz Stępień, Czy sala sądowa coś komunikuje? Wokół koncepcji „znaczeń ukształtowanego środowiska” Amosa Rapoporta (w:) Michał Dudek, Piotr Eckhardt, Marcin Wróbel (red.), Przestrzenny wymiar prawa, NOMOS, Kraków 2018, s. 81-102.

9. Procesy decyzyjne sędziów - debata zwolenników i przeciwników orzekania formalno-pozytywistycznego.

Materiał dla studentów: Krzysztof Pałecki, Społecznie oczekiwany wzorzec orzekania sądowego (w:) Maria Borucka-Arctowa, Krzysztof Pałecki (red.), Sądy w opinii społeczeństwa polskiego, Ratio, Kraków 2003, s. 149-162.

10. Uzasadnienia sądowe - dyskusja nad kontrowersyjnymi środkami, które mogą być umieszczane w uzasadnieniach sądowych.

Materiał dla studentów: Szymon Grabarczuk, Wykorzystanie internetowej encyklopedii Wikipedia w orzecznictwie sądów administracyjnych (w:) Tadeusz Stanisławski, Bogusław Przywora, Łukasz Jurek (red.), E-administracja. Szanse i zagrożenia, Wydawnictwo KUL, Lublin 2013, s. 141-155.

11. Socjologia zawodów prawniczych - dyskusja nad zjawiskiem wybranych uprzedzeń jakie mogą przejawiać sędziowie i nad sposobami reagowania na nie/zwalczania ich.

Materiał dla studentów: fragment raportu Monika Wieczorek, Katarzyna Bogatko (red.), Prawo antydyskryminacyjne w praktyce polskich sądów powszechnych. Raport z monitoringu, Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego, Warszawa 2012, s. 107-155.

12. Skuteczność prawa - dyskusja nad wybranymi przykładami technologii przymuszających do działań zgodnych z prawem.

Materiał dla studentów: 4 fotografie wybranych technologii przymuszających do działań zgodnych z prawem.

13. Proces badawczy - prezentacja przygotowywanych wstępnych projektów socjologiczno-prawnych badań wybranych problemów oraz dyskusja nad nimi.

Materiał dla studentów: Antoni Pieniążek, Metody i techniki badań socjologiczno-prawnych (w:) Anna Kociołek-Pęksa, Mateusz Stępień (red.), Leksykon socjologii prawa, C.H. Beck, Warszawa 2013, s. 128-139.

Wymienione powyżej teksty, dokładne tematy ćwiczeń i ewentualne dodatkowe materiały są udostępniane przez prowadzące/ych uczestni(cz)kom grup ćwiczeniowych drogą elektroniczną.

27/28 II/1 III 2023 - Zajęcia organizacyjne

6/7/8 III 2023 - Miejsce i zadania socjologii prawa na tle innych nauk prawnych

13/14/15 III 2023 - Wielość systemów normatywnych i funkcje prawa

20/21/22 III 2023 - Kultura prawna

27/28/29 III 2023 - Aksjologia tworzenia prawa

3/4/5 IV 2023 - Partycypacja publiczna w tworzeniu regulacji przez administrację publiczną

*** przerwa 6-11 IV 2023

12 IV 2023 - Komunikowanie prawa (10 i 11 IV 2023 objęte przerwą świąteczną; temat Komunikowania prawa dla grup poniedziałkowej i wtorkowej będzie odrobiony w sposób ustalony z grupami)

17/18/19 IV 2023 - Świadomość prawa i postawy wobec prawa

24/25/26 IV 2023 - Psychospołeczne zjawiska na sali sądowej (I) – zapoznanie z materiałem empirycznym

*** przerwa 1-3 V 2023

8/9/10 V 2023 - Psychospołeczne zjawiska na sali sądowej (II) – dyskusja

15/16/17 V 2023 - Procesy decyzyjne sędziów

22/23/24 V 2023 - Uzasadnienia sądowe

29/30/31 V 2023 - Socjologia zawodów prawniczych

5/6/7 VI 2023 - Skuteczność prawa

12/13/14 VI 2023 - Proces badawczy + Podsumowanie

11 III 2023 - Zajęcia organizacyjne + Miejsce i zadania socjologii prawa na tle innych nauk prawnych

25 III 2023 - Wielość systemów normatywnych i funkcje prawa + Kultura prawna

15 IV 2023 - Aksjologia tworzenia prawa + Partycypacja publiczna w tworzeniu regulacji przez administrację publiczną

29 IV 2023 - Komunikowanie prawa + Świadomość prawa i postawy wobec prawa

13 V 2023 - Psychospołeczne zjawiska na sali sądowej (I+II) + Procesy decyzyjne sędziów

27 V 2023 - Uzasadnienia sądowe + Socjologia zawodów prawniczych

10 VI 2023 - Skuteczność prawa + Proces badawczy + Podsumowanie

Dopuszczalne są 2 nieobecności na ćwiczeniach stacjonarnych i 1 nieobecność na ćwiczeniach niestacjonarnych.

Zaliczenie: minimum 6 plusów za aktywność dla uczestników/czek stacjonarnych grup ćwiczeniowych/minimum 5 plusów za aktywność dla uczestników/czek niestacjonarnych grup ćwiczeniowych + wykazanie odpowiedniej obecności na zajęciach ćwiczeniowych (nie można przekroczyć 2 nieobecności na ćwiczeniach stacjonarnych i 1 nieobecności na ćwiczeniach niestacjonarnych). Prowadzące/y ćwiczenia przyznają plusy za aktywność podczas zajęć zgodnie z zasadą „jeden temat, możliwość uzyskania jednego plusa”.

Za zaliczenie ćwiczeń – dodatkowe punkty do egzaminu (w formule open-book), możliwość podejścia do przedterminu („z konsekwencjami”) oraz możliwość zaliczenia przedmiotu przez esej.

Uczestnicy/zki stacjonarnych grup ćwiczeniowych, którzy/e zaliczyli/ły ćwiczenia, a w ciągu całego semestru otrzymali/ły: 6-7 plusów za aktywność otrzymują dodatkowe 2 punkty do egzaminu przedmiotowego; za 8-9 plusów otrzymują 3 dodatkowe punkty, a za 10 lub więcej plusów – 4 punkty.

Uczestnicy/zki niestacjonarnych grup ćwiczeniowych, którzy/e zaliczyli/ły ćwiczenia, a w ciągu całego semestru otrzymali/ły: 5-6 plusów za aktywność otrzymują dodatkowe 2 punkty do egzaminu przedmiotowego; za 7-8 plusów otrzymują 3 dodatkowe punkty, a za 9 lub więcej plusów – 4 punkty.

Uwaga! Punkty za aktywne uczestnictwo w ćwiczeniach są doliczane do wyniku z pierwszego egzaminu, do którego podchodzi dany/a student/ka, ale niezależnie od tego czy z samego testu egzaminacyjnego student/ka uzyskał/a odpowiednią ilość punktów do otrzymania oceny pozytywnej.