Katedra Socjologii Prawa

W dniach 21–22 czerwca 2018 r. już po raz siódmy odbyła się  ogólnopolska konferencja GIS w nauce, poświęcona wykorzystaniu systemów informacji geograficznej przez przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych. Tegoroczna edycja odbyła się w Krakowie, a jej organizatorem był Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego. W przeddzień konferencji zainteresowani uczestnicy mieli okazję wziąć udział w warsztatach geoinformatycznych poświęconych m.in. takim zagadnieniom, jak: wykorzystanie graffiti jako informacji geograficznej, integracja danych geograficznych i historycznych czy praca z obiektami 3D w aplikacji ArcGIS Pro.

Pierwszy dzień konferencji zainaugurował wykład plenarny The Geography of Crime: Methods and Applications wygłoszony przez profesora Michaela Leitnera z Louisiana State University, poświęcony geografii przestępczości. Profesor Leitner przedstawił szereg zagadnień związanych z kartowaniem przestępczości, takich jak: analiza hot spot, profilowanie geograficzne, modele predykcyjne w zakresie przestępczości oraz wykorzystanie map do badania wpływu, jaki ma na przestępczość wystąpienie nagłych nieprzewidzianych zdarzeń (na przykładzie huraganów Katrina i Rita, które uderzyły w Stany Zjednoczone w 2005 r.). Ponadto opowiedział on również o projekcie dotyczącym wykorzystania technologii geoprzestrzennej do badania graffiti klubów piłkarskich, który wraz ze swoimi współpracownikami realizuje w Krakowie.

Po wykładzie i przerwie kawowej rozpoczęły się sesje równoległe, w których przedstawiciele różnych ośrodków naukowych prezentowali badania prowadzone z wykorzystaniem narzędzi geoinformatycznych. Szczególną uwagę warto zwrócić na sesję moderowaną przez profesora Dariusza Gotliba z Politechniki Warszawskiej, podczas której wygłoszone zostały referaty poświęcone m.in. czterowymiarowej analizie fizjonomii sylwety miasta z zastosowaniem narzędzi GIS (na przykładzie zabudowy Lublina); metodom określania dostępności terenów zielonych w mieście (na przykładzie Łodzi) oraz wykorzystaniu graffiti jako informacji geograficznej (na przykładzie Krakowa). Podczas tej sesji wystąpili również pracownicy i doktoranci Katedry Socjologii Prawa – mgr Ewa Radomska i dr Michalina Szafrańska zaprezentowały przygotowany wraz z mgr Janem Bazylim Klaklą oraz mgr Katarzyną Struzińską referat poświęcony czasoprzestrzennej analizie przestępczości w Krakowie. W wystąpieniu omówione zostały wyniki analizy eksploracyjnej miejsc, w których występuje ponadprzeciętne nagromadzenie czynów zabronionych (hot spots), przeprowadzonej w oparciu o krakowską elektroniczną mapę zagrożeń.

Podczas następnej sesji tego dnia studenci i doktoranci zaprezentowali sześć wystąpień zgłoszonych do konkursu zorganizowanego przez organizatorów konferencji. Tematyka wystąpień młodych naukowców była zróżnicowana, chociaż większość z nich dotyczyła możliwości wykorzystania oprogramowania GIS w naukach przyrodniczych. Wśród wystąpień, które prezentowały przykłady zastosowań GIS o nieco bardziej społecznym charakterze, warto wymienić referat Moniki Chojwy i Jakuba Łuczaka z Politechniki Warszawskiej pt. Określenie zasadności montażu elektronicznych tablic rozkładowych na projektowanych przystankach komunikacji miejskiej we Wrocławiu z wykorzystaniem GIS i metody AHP oraz prezentację Propozycja wykorzystania przestrzennej bazy danych Post greSQL z rozszerzeniem PostGIS do prezentacji walorów turystycznych gminy Żarnów wygłoszoną przez Angelikę Jasion z Uniwersytetu Łódzkiego.

Po sesji konkursowej odbyła się sesja posterowa, w trakcie której uczestnicy konferencji mieli okazję zapoznać się z 35 posterami przygotowanymi przez naukowców z 13 różnych ośrodków naukowych. Na posterach zaprezentowane zostały przykłady zastosowania systemów geoinformacji w takich dziedzinach, jak: ekologia, historia, bezpieczeństwo czy statystyka.

Drugi dzień konferencji zainaugurował wykład plenarny profesora Marka Baranowskiego z Instytutu Geodezji i Kartografii, który poświęcił swoje rozważania naukowym podstawom GIS. Ich źródeł dopatrywał się on w trzech obszarach, z których wyłoniły się systemy informacji geograficznej, tj. w kartografii, bazach danych oraz analizach przestrzennych. Profesor Baranowski zwrócił również uwagę na kluczowe problemy pojęciowe nauki o geoinformacji oraz potrzebę uporządkowania wiedzy z zakresu modelowania danych, metod analitycznych, wizualizacji, eksploracji danych, współtworzenia danych, projektowania systemowego czy wspomagania procesów decyzyjnych.

Po wykładzie odbyła się druga sesja konkursowa, podczas której przedstawiono siedem referatów. Spektrum tematów omawianych przez referentów było niezwykle szerokie – od wykorzystania technologii GIS oraz statystycznych metod dwuwymiarowych do wyznaczania obszarów, na których mogą powstawać w przyszłości osuwiska w Gdyni (Anna Małka z Państwowego Instytutu Geologicznego),  przez analizę zmienności grubości i objętości lodu morskiego na Spitzbergenie wykonaną na podstawie zdjęć satelitarnych (Natalia Strojna i Dagmara Litwicka z Uniwersytetu Gdańskiego) aż po analizę zmian krajobrazowych na obszarze Kazimierskiego Parku Krajobrazowego (Daniel Sobczyński z Uniwersytetu Warszawskiego).

Podczas popołudniowych obrad odbyły się trzy sesje równoległe. Szczególnie interesująca okazała się być sesja moderowana przez dr Piotra Trzepacza, podczas której wygłoszone zostały cztery wystąpienia pokazujące, jak wiele możliwości drzemie w oprogramowaniu GIS. Uwagę słuchaczy zwróciło wystąpienie Kamila Rysza z Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, który zaprezentował przeprowadzoną przez siebie analizę z zakresu geografii usług, mającą odpowiedzieć na pytanie, czy Ruda Śląska, tak jak chcą tego lokalne media, jest w istocie „miastem marketów”. Pozostałe wystąpienia dotyczyły oceny dostępności komunikacyjnej Olsztyna jako czynnika determinującego atrakcyjność obszaru (Magdalena Karczewska z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego), zastosowania systemów informacji geograficznej w analizie zmienności przestrzennej czynników determinujących rozwój potencjału ekologicznego obszarów wiejskich (Barbara Wiatkowska z Uniwersytetu Opolskiego) oraz automatyzacji przetwarzania danych z wykorzystaniem narzędzia ModelBuilder w celu wyznaczania obszarów obsługiwanych z uwzględnieniem barier przestrzennych.

Konferencja, której uczestnicy wygłosili łącznie ponad 40 różnych referatów, pokazuje dla jak wielu różnorodnych dyscyplin naukowych oprogramowanie GIS jest (i może być) cennym narzędziem badawczym. Udział w tym wydarzeniu naukowym stanowił nieocenione źródło inspiracji dla przedstawicieli Katedry Socjologii Prawa, którzy zajmują się problematyką kartowania przestępczości, a zaprezentowane podczas konferencji  metody mogą okazać się niezwykle pomocne w ich dalszych badaniach.