Katedra Socjologii Prawa

Dr Michał Dudek
michal.dudek@uj.edu.pl

Przedmiot specjalizacyjny (bez ćwiczeń) dla kierunku Prawo jednolite magisterskie (tryb stacjonarny i niestacjonarny) (4 ECTS) BEZ wymagań wstępnych.

Uwaga! Od roku akademickiego 2021/2022 przedmiot prowadzony w tzw. maxi cyklu (co dwa lata) – w 2021/2022 będzie prowadzony, w 2022/2023 nie będzie prowadzony, w 2023/2024 będzie prowadzony itd. Dotyczy to zarówno trybu stacjonarnego jak i niestacjonarnego.

Wykłady (dla studiów stacjonarnych i niestacjonarnych) są prowadzone z wykorzystaniem prezentacji w PowerPoint, które będą udostępniane uczestnikom kursu. W ramach każdego wykładu przewidziana jest część interaktywna – odnoszenie się do pytań zadawanych przez prowadzącego w trakcie wykładu, od uczestnictwa w której zależy dopuszczenie do egzaminu ustnego (zob. niż.).

Karta opisu przedmiotu (dla trybu stacjonarnego)

Karta opisu przedmiotu (dla trybu niestacjonarnego)

W roku akademickim 2022/2023 kurs nie będzie uruchamiany.

Celem zajęć (przedmiot obejmuje tylko wykłady) jest zapoznanie studentów z wielością kierunków myślenia o władzy (władzy politycznej), ich implikacjami dla analiz prawa, a także różnymi ujęciami relacji między prawem i polityką (zwłaszcza w demokracji), ich uwarunkowaniami oraz konsekwencjami.

Zajęcia mają nie tylko wyposażyć studentów w pojęcia i koncepcje pozwalające lepiej orientować się we współczesnych procesach ze styku prawa i polityki, ale także wyrobić umiejętność prawidłowego wielowymiarowego analizowania tych zjawisk, identyfikowania czynników warunkujących je, a także oceniania i proponowania dyrektyw postępowania względem tych zjawisk.

Wykład obejmuje omówienie, krytyczną analizę i porównanie (m.in. z perspektywy współczesnego prawa) głównych koncepcji władzy/władzy politycznej (w oparciu o ich głównych przedstawicieli), jakie powstały na gruncie nauk społecznych, np.:

• • realistyczne - Bertrand Russel;
• • behawioralne/behawioralistyczne - Robert A. Dahl;
• • funkcjonalistyczne - Talcott Parsons, Niklas Luhmann;
• • komunikacyjne - Hannah Arendt, Jürgen Habermas;
• • psychologizujące - Stanisław Ossowski;
• • postmodernistyczne/krytyczne - Pierre Bourdieu;
• • koncepcje biowładzy - Michel Foucault;
• • normatywne - Krzysztof Pałecki;
• • socjologii relacyjnej - Peeter Selg;
• • noumenalne - Rainer Forst.

Ponadto, w ramach zajęć ukazuje się polityczne uwikłanie prawa przez pryzmat wybranych problemów, m.in.:

• • różnych modeli i koncepcji demokracji – np. liberalnej, republikańskiej, deliberatywnej, agonistycznej (włącznie z problematyką związków prawa z kategorią polityczności);
• • dających się wyróżnić strategii działań podmiotów posiadających realną władzę polityczną w demokracji liberalnej;
• • konkretnych narzędzi demokracji deliberatywnej.

STANDARDOWA FORMA EGZAMINU: Egzamin pisemny z materii wykładowej (zapoznawanie się z pozycjami z punktów "Literatura obowiązkowa" i "Literatura dodatkowa" - zob. niż. - nie jest wymagane) i wybranego tekstu (K. Pałecki, Wprowadzenie do normatywnej teorii władzy politycznej, (w:) Wprowadzenie do nauki o państwie i polityce, B. Szmulik, M. Żmigrodzki (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2003, s. 183-217 - tekst udostępniany studentom przez odpowiednią platformę) - test jednokrotnego wyboru składający się z 20 pytań (po cztery alternatywne odpowiedzi). W sumie można uzyskać 20 punktów (za każde pytanie testowe student może uzyskać 0 albo 1 punkt).

Warunkiem zaliczenia egzaminu jest uzyskanie minimum 11 punktów, zgodnie z poniższą punktacją:

• 2,0 (ndst) - 0-10 pkt

• 3,0 (dst) - 11-12 pkt

• 3,5 (dst+) - 13-14 pkt

• 4,0 (db) - 15-16 pkt

• 4,5 (db+) - 17-18 pkt

• 5,0 (bdb) - 19-20 pkt.

MOŻLIWOŚĆ EGZAMINU USTNEGO: Istnieje możliwość zdawania egzaminu z materii wykładowej (zapoznawanie się z pozycjami z punktów "Literatura obowiązkowa" i "Literatura dodatkowa" - zob. niż. - nie jest wymagane) i wybranego tekstu (udostępnianego studentom przez odpowiednią platformę; zob. wyż.) w formie egzaminu ustnego – odpowiedź ustna na 3 pytania. Osoba egzaminowana losuje z listy pytań 3 pytania, na które będzie odpowiadała. Lista pytań jest udostępniana uczestnikom zajęć drogą elektroniczną najpóźniej na trzy tygodnie przed pierwszym egzaminem/przedterminem.

By zdawać egzamin w formie ustnej, student musi wykazać odpowiednią częstotliwość udziału w zajęciach wykładowych (minimum obecność na 12 wykładach stacjonarnych – dla studentów stacjonarnych/minimum obecność na 5 wykładach niestacjonarnych – dla studentów niestacjonarnych) i zaangażowanie w interaktywnych fragmentach wykładów. W związku z tym, udział i zaangażowanie w wykładach będą odnotowywane. Forma egzaminu poprawkowego musi odpowiadać formie pierwszego egzaminu (np. jeśli student spełnił warunki dopuszczenia do egzaminu ustnego i przystępuje do niego, to ewentualny egzamin poprawkowy takiego studenta również będzie w formie ustnej).

Obowiązkowa

• M. Haugaard (red.), Power: A Reader, Manchester University Press, Manchester and New York 2002.
• D. Held, Theories of Democracy, III wyd., Stanford University Press, Stanford 2006.
• K. Pałecki (red.), Neutralization of Values in Law, Wolters Kluwer, Warszawa 2013.
• K. Pałecki, Teoria władzy, Wydawnictwo Państwowej Akademii Umiejętności, Kraków 2021.

Dodatkowa

• A. Bator, P. Kaczmarek (red.), Przegląd Prawa i Administracji 2017, t. CX "Polityczność nauki prawa i praktyki prawniczej".
• S.R. Clegg, M. Haugaard (red.), The SAGE Handbook of Power, SAGE, Los Angeles 2009.
• K. Dowding (red.), Encyclopedia of Power, SAGE, Los Angeles 2011.
• C.R. Hayward, De-Facing Power, Cambridge University Press, Cambridge 2000.
• T. Lemke, Biopolityka, przeł. T. Dominiak, Sic!, Warszawa 2010.
• A. Schaap (red.), Law and Agonistic Politics, Routledge, Abingdon 2016.
• J. Scott, Władza, przeł. S. Królak, Sic!, Warszawa 2006.
• M. Stępień, Responsywna administracja publiczna, Adam Marszałek, Toruń 2008.
• M. Stępień, Prawo wobec kryzysu demokracji liberalnej, (w:) J. Oniszczuk (red.) Normalność i kryzys. Jedność czy różnorodność, Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej, Warszawa 2010, s. 495-510.
• M. Zamboni, Law and Politics: A Dilemma for Contemporary Legal Theory, Springer, Berlin 2008.